T-55 - czołg podstawowy konstrukcji radzieckiej I generacji, następca czołgu średniego T-34.

Czołg podstawowy T-55
Czołg powstał przez modernizację czołgu T-54. Produkowany w ZSRR latach 1958 -1981 jako następca czołgu T-34.
Głównym uzbrojeniem czołgu jest armata D-10T kal. 100 mm stabilizowana w dwóch płaszczyznach. Produkowany także na licencji w Czechosłowackiej Republice Socjalistycznej (CSRS) oraz w Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej (PRL) w zakładach Bumar-Łabędy S.A. w latach 1964-1981. Czołg T-55 był ówcześnie jedną z najlepszych konstrukcji w swojej klasie. W latach 80-tych XX wieku był wykorzystywany przez siły zbrojne 38 państw. Z polskiej armii został wycofany w 2002 roku. Czołg T-55 produkowany był również w Chińskiej Republice Ludowej (CHRL) przez firmę Norinco pod nazwą Typ 59. Liczba wszystkich wyprodukowanych na świecie czołgów T-54/T-55 przekracza 95 000 egzemplarzy i przewyższa liczbę wszystkich czołgów innych typów wyprodukowanych na świecie po II wojnie światowej.

Czołg T-55 z pierwszych serii produkcyjnych.
Informacje
Dane podstawowe:
- Państwo: Związek Radziecki (ZSRR)
- Producent: ...
- Typ pojazdu: czołg podstawowy
- Załoga: 4 osoby
- Prototypy: 1956 - 1957
- Produkcja: 1958 - 1981 (ZSRR), 1964 - 1981 (PRL), 1964 - 1973 (CSRS)
- Wyprodukowane egzemplarze: 37 500szt. (27 500szt. - ZSRR, 5 000szt. - PRL, 5 000szt. - CSRS)
Dane techniczne:
- Uzbrojenie główne: armata D-10T2G kal. 100 mm (zapas amunicji 41szt.)
Czołg T-55 Armii Radzieckiej
- Silnik: wysokoprężny, 12-cylindrowy W-55 o mocy 580 KM
- Skrzynia biegów: 6-biegowa, manualna
- Pancerz: spawany z płyt walcowanych, wieża odlewana
- Długość: 9,00 m (całkowita), 6,20 m (kadłuba)
- Szerokość: 3,27 m
- Wysokość: 2,35 m
- Prześwit: 0,43 m
- Masa własna:
- Masa całkowita: 36 500 kg, 42 000 kg (wersja AM "Merida")
- Prędkość maks.: 50 km/h (na szosie)
- Zasięg: 500 km (na szosie), 290 km (w terenie)
- Zapas paliwa: 680 l (zasadnicze), 285 l (dodatkowe)
Kolumna czołgów T-55 należących do Ludowego Wojska Polskiego
Wersje:
- T-55 - wersja podstawowa produkowana w latach 1958-1962, w Polsce (PRL) 1964-1968
- T-55A - ulepszona wersja podstawowa produkowana w latach 1963-1977, w Polsce (PRL) 1968-1981
- T-55K, T-55AK, T-55MK - wersje dowódcze
- T-55M, T-55AM - modernizacje wersji podstawowych polegające na montażu zmodernizowanego silnika W-55U, wyposażeniu w system kierowania ogniem "Fala", stabilizacji działa, zwiększeniu opancerzenia
- T-55AM "Merida" - opracowana w połowie lat 80-tych w Polsce modernizacja wersji T-55A polegająca m.in. na wyposażeniu czołgu w silnik większej o 40 KM mocy, system kierowania ogniem SKO-1 "Merida", wykrywacz promieniowania laserowego WPL-1 "Bobrawa", szesnastu wyrzutni granatów dymnych oraz na montażu dodatkowego opancerzenia (modernizacji poddano 630szt. czołgu T-55A)
Czołg T-55AM "Merida"
- T-55M-1/ T-55AM-1 - wersje z silnikiem W-46 od czołgu T-72
- T-55AD/ T-55AMD/ T-55AD1/ T-55AMD1 - wersja z systemem obrony aktywnej Drozd
- T-55MV/ T-55AMV/ T-55MV-1/ T-55AMV-1 - wersja z pancerzem reaktywnym
- T-55AM2PB - wersja dla armii NRD
- T-55M5 - wersja z pancerzem reaktywnym, wyposażona w nowy system kierowania ogniem oraz system stabilizacji ognia
- T-55M6 - wersja T-55M5 wyposażona w dodatkowe koła w podwoziu, nową wieżę oraz automatyczny system ładowania
Wersje licencyjne:
- Typ 59/ Typ 59-1/ Typ 59-2 - wersje produkowane na licencji w Chinach (CHRL)
- Digna - wersja produkowana na licencji w Sudanie.
Wersje rozwojowe:
- Safir-74 - opracowana w Iranie (IRI) gruntowna modernizacja czołgu polegająca m.in. na montażu nowej armaty kal.105 mm, wyposażeniu w pancerz reaktywny oraz system kierowania ogniem "Fotona" ze Słowenii. W czołgu tym zastosowano nowy wysokoprężny silnik konstrukcji ukraińskiej V-46-6 o mocy 780 KM

Czołgi T-55 armii Iraku w czasie defilady wojskowej
Użytkownicy:
- Związek Radziecki (ZSRR)/ Rosja (FR) - 2 800szt. (w rezerwie)
- Abchazja - 60szt.
- Algieria (ARLD) - 270szt.
- Angola (LRA)
- Armenia - 5szt.
- Azerbejdżan - 94szt.
- Białoruś (RB) - 29szt. (wycofane)
- Bułgaria (LRB) - 1 800szt.
- Chiny (CHRL) (Typ 59 )
- Czad - 60szt.
- Czechosłowacja (CSRS) - 1 700szt.
- Gruzja - 23szt.
- Gwinea
- Indie (RI) - 875szt. (wycofane)
- Irak (RI) - brak danych (wycofane)
- Iran (IRI) - brak danych
- Jugosławia (SFRJ) -1 500szt./ Serbia (RS) - brak danych (wycofane w 2008 roku)
- Korea Północna (KRLD)
- Kuba (RK) - 1 300szt. (w służbie pozostaje 112szt.)
- Libia (WLADżLS) - 2 200szt.
- Łotwa - 3szt.
- Mauretania
- Mongolia (MRL)/ Mongolia
- Mozambik (RM) - 110szt.
- Namibia (RN)
- Niemcy (NRD) - 1 800szt.
- Nikaragua (RN)
- Osetia Południowa - 12szt.
- Peru - 280szt. (w służbie pozostaje 90szt.)
- Polska (PRL) - 1 500szt./ Polska (RP) - wycofany w 2002 roku
- Rumunia (SRR) - 850szt./ Rumunia - 250szt. (stan na 2013 rok)
- Somaliland
- Sudan - 50szt.
- Uganda
- Wietnam (SRW) - 600szt.
- Węgry (WRL) - 800szt.
- Zambia - brak danych